Avrupa Birliği tarafından imzalanan deklarasyon, köleliği ve transatlantik köle ticaretini “korkunç trajediler” olarak tanımlıyor; Bunun “insanlığa karşı suç” olduğu iddia edildi.
Avrupa Birliği (AB), Avrupa’nın köle ticareti geçmişini “telafi etmesi” talebini değerlendirdi.
Brüksel’de bir araya gelen AB ve Latin Amerika ve Karayip Devletleri Topluluğu (CELAC) liderleri zirvede kölelik konusunu da ele aldı.
AB ve CELAC, “transatlantik köle ticaretinin bir sonucu olarak milyonlarca erkek, kadın ve çocuğun çektiği tarif edilemez acıyı” tanıyan ve “derinden” pişmanlık duyan bir paragraf üzerinde anlaştılar.
Her iki tarafın liderleri tarafından kabul edilen bildiride, kölelik ve transatlantik köle ticaretinin “korkunç trajediler” olduğu ve “insanlığa karşı suç” teşkil ettiği belirtildi.
Ancak diplomatlar, bazı ülkelerin çözüm önerileri konusunda temkinli davrandıklarını kaydetti.
“Irksal şikayetler devam ediyor”
CELAC, zirvede Karayip Topluluğu (CARICOM) tarafından hazırlanan ve “Avrupa ülkelerini kölelik için resmen özür dilemeye çağıran” 10 maddelik bir plana atıfta bulundu.
Planda, insanların isterlerse Afrika ülkelerine taşınmalarına olanak sağlayacak bir geri dönüş programı ve Avrupa ülkelerinden “kamu sağlığı ve ekonomik krizlerin üstesinden gelmek için” destek yer alıyor. Programın bir parçası olarak borç iptali için bir itiraz da başlatıldı.
CARICOM Tazminat Komisyonu planda, “kölelik ve soykırımın soyundan gelenlerin ırksal şikayetlerinin devam etmesinin, bugünkü acılarının temel nedeni olduğunu” belirtiyor.
Hollanda Kralı özür diledi
Bir süredir tartışılan tazminat ödeme fikri son dönemde yeniden gündeme geldi. Bazı ülkeler kölelik geçmişleri için özür diledi.
Temmuz ayı başlarında, Hollanda Kralı Willem-Alexander, ülkesinin kölelikle olan tarihi ilişkisi için özür diledi. Nisan ayında Kral III. Charles, İngiliz monarşisinin kölelikle ilişkisini inceleyecek bir araştırmaya desteğini açıkladı.
Portekiz’de Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa, ülkesinin transatlantik köle ticaretindeki rolü için özür dilemesi gerektiğini söyledi.
Uzmanlar, özür dilemenin yeterli olmadığını ve geçmişle başa çıkmak için “pratik adımlar atılması gerektiğini” söylüyor.
15. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar en az 12,5 milyon Afrikalının kaçırıldığı ve köle olarak satıldığı biliniyor ve bunların çoğu Avrupa gemileriyle zorla naklediliyor. Bunların neredeyse yarısı Portekiz’den Brezilya’ya getirildi.
